Επιστροφή στα Θρανία εν Καιρώ Πανδημίας Covid-19: Συμβουλές Προσαρμογής και Διαχείρισης Συναισθημάτων
Γράφουν η Χαρίκλεια Πολυνίκη, Εγγεγραμμένη Κλινική Ψυχολόγος και η Μαίρη Μιχαήλ, Εγγεγραμμένη
Κλινική Ψυχολόγος
Μια συχνή ερώτηση από τους γονείς είναι το γιατί να ανοίξουν τα σχολεία εν καιρώ πανδημίας και να αναγκάζονται τα παιδιά να φορούν μάσκες, να μην μπορούν να έρθουν σε επαφή με τους φίλους τους, να κινδυνεύουν, κτλ . Η υγεία είναι ο σημαντικότερος παράγοντας στη ζωή ενός ανθρώπου όμως δεν μπορούμε να σταματήσουμε τα πάντα και να μείνουμε στο σπίτι. Με τα κατάλληλα μέτρα προστασίας είναι εφικτή η επιστροφή σε μια ρουτίνα της προηγούμενης καθημερινότητας. Είναι σημαντικό να ανοίξουν τα σχολεία γιατί η μακροχρόνια απουσία των παιδιών από την εκπαίδευση έχει επιπτώσεις σε όλους τους τομείς της ζωής τους (κοινωνική και ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη). Το σχολείο προσφέρει καινούργιες γνώσεις και ανάπτυξη δεξιοτήτων απαραίτητων για το μέλλον ενός παιδιού. Η κοινωνικοποίηση μέσω του σχολείου αποτελεί εξαιρετικής σημασίας κομμάτι γιατί βοηθά το παιδί να αποκτήσει δεξιότητες δημιουργίας σχέσεων και επικοινωνιακές δεξιότητες οι οποίες αποκτούνται μόνο στο περιβάλλον του σχολείου.
Αδιαμφισβήτητα η πανδημία έχει προκαλέσει σημαντικές αλλαγές στην καθημερινότητα μας και χρειάζεται αποτελεσματική διαχείριση των σκέψεων και των συναισθημάτων που προκαλούνται λόγω αυτής.
Υπάρχουν παιδιά που ανυπομονούν να επιστρέψουν στο σχολείο και άλλα τα οποία είναι διστακτικά και πιθανόν να βιώνουν άγχος, φόβο ή και θυμό. Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη άγχους ή φόβου διαδραματίζει η προσωπικότητα του παιδιού αλλά και ο τρόπος με τον οποίο το περιβάλλον του παιδιού αντιμετωπίζει την πανδημία.
.
Στρατηγικές και Συμβουλές Προς τα Παιδιά
Ανεξαρτήτως του αν έχει εκφράσει το παιδί φόβο ή άγχος καλό θα ήταν να ενθαρρύνουμε και να διαχειριστούμε το γεγονός της επιστροφής στα θρανία με κάποιες στρατηγικές
√ Προωθούμε την συζήτηση για το γεγονός της επιστροφής στο σχολείο και ενθαρρύνουμε την έκφραση συναισθημάτων σχετικά με το γεγονός.
√ Εάν παρατηρήσαμε έκφραση αρνητικών συναισθημάτων συζητούμε τους λόγους της ανησυχίας και συγκεκριμένα ποιες σκέψεις οδηγούν στην ανάπτυξη άγχους ή φόβου.
√ Συζητούμε τις αλλαγές που θα υπάρχουν στο σχολείο λόγω πανδημίας για να προετοιμαστεί το παιδί και να υπάρχει το αίσθημα της ασφάλειας και της ετοιμότητας.
√ Αναφέρουμε ξανά τα μέτρα πρόληψης (συχνό πλύσιμο των χεριών, χρήση μάσκας εάν είναι υποχρεωτικό, κτλ) και ρωτούμε για απορίες.
√ Επικεντρωνόμαστε στα θετικά της επιστροφής στο σχολείο (συνάντηση με φίλους, ανάπτυξη δεξιοτήτων, απασχόληση, πρόοδος, κτλ)
√ Εάν είναι σε ηλικία που η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική συζητάμε τα συναισθήματα για το γεγονός αυτό, τις ανησυχίες τους και τον λόγο που πρέπει να την φορούν.
√ Ενθαρρύνουμε το παιδί να μιλήσει και να εκφράσει τα συναισθήματα του στους φίλους του (υποστήριξη).
Εάν παρατηρήσουμε ότι το παιδί παρουσιάζει συμπτώματα άγχους:
√Συζητούμε τους λόγους που σκέφτεται έτσι.
√Καθημερινή επικοινωνία για τις σκέψεις και τα συναισθήματα.
√Διδάσκουμε στο παιδί κάποια άσκηση χαλάρωσης.
√Το ενθαρρύνουμε να ασχοληθεί με δημιουργικές δραστηριότητες π.χ. ζωγραφική, κατασκευές και την ενασχόληση με κάποιο χόμπι στον ελεύθερο του χρόνο.
Το πιο σημαντικό που πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς είναι ότι ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουν οι ίδιοι την πανδημία και τις επιπτώσεις της καθορίζει τις αντιδράσεις των παιδιών. Εάν οι γονείς βιώνουν άγχος είναι σημαντικό να το διαχειριστούν με κάποιο τρόπο για να μην επηρεάσουν αρνητικά το παιδί. Πρέπει να παραμείνουν ήρεμοι, να έχουν ψυχραιμία και να ενθαρρύνουν τη συζήτηση.
Αφού πάει στο σχολείο το παιδί οι γονείς οφείλουν να είναι παρατηρητικοί για τυχόν αλλαγές στο παιδί , π.χ. ανάπτυξη συμπτωμάτων άγχους, φοβίες, αποφυγή καταστάσεων, αλλαγές στον ύπνο και την διατροφή, κτλ.
Τα παιδία χρειάζονται να νιώθουν ασφάλεια, να μην υπάρχουν άλλες σημαντικές αλλαγές στη ζωή τους, ένα κλίμα ηρεμίας στο σπίτι, να είναι διαθέσιμοι για συζήτηση οι γονείς, δραστηριότητες αποφόρτισης. Χρειάζονται καθησύχαση και υποστήριξη ότι όλα θα πάνε καλά και όχι ανασφάλεια και σύγχυση.
Η επαρκής προετοιμασία για το ποιες αλλαγές θα συναντήσουν στο σχολείο, η ηρεμία και το αίσθημα της ασφάλειας στο περιβάλλον του σπιτιού και η καθημερινή συζήτηση και έκφραση συναισθημάτων διασφαλίζει την αποτελεσματική διαχείριση της κατάστασης.